Opłata mocowa jest jednym z elementów składowych, które wpływają na koszty widoczne na fakturze za energię elektryczną. Wprowadzono ją w 2021 roku zgodnie z nowelizacją Ustawy o rynku mocy. Jest doliczana do wszystkich rachunków za prąd, niezależnie od wielkości danego odbiorcy energii. Z artykułu dowiesz się, czym jest i w jakim celu powstała oraz czy można zmniejszyć stawkę bądź całkowicie uniknąć opłaty. Zapraszamy do lektury!
Spis treści:
Opłata mocowa – co to jest?
Opłata mocowa została wprowadzona, aby sfinansować utrzymanie rezerw mocy w systemie energetycznym, co ma zagwarantować stabilność dostaw energii elektrycznej. Powstała w odpowiedzi na wciąż rosnące zapotrzebowanie na prąd oraz konieczność zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego dla naszego kraju. Dotyczy wszystkich odbiorców energii, zarówno gospodarstw domowych, jak i przedsiębiorstw, które korzystają z sieci elektroenergetycznej. Dzięki niej system energetyczny m.in. ma być lepiej przygotowany na ewentualne przerwy w dostawie prądu.
Opłata mocowa – od czego zależy?
Co roku wysokość opłaty jest ustalana przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Publikacja zawiera aktualizację stawek, które bazują na podstawie przepisów Ustawy o rynku mocy oraz na innych rozporządzeniach Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Wartości ogłoszone na rok 2024 dla odbiorców rozliczanych w formie ryczałtowej wynoszą od 2,66 do 14,90 zł netto, natomiast dla tych, którzy rozliczają się na podstawie zużycia – 0,1267 zł/kWh. Co ciekawe, kwota na fakturze zależy także od taryfy prądu, którą wybierzemy, ale nie tylko. Na wysokość rachunku za prąd wpływa wiele elementów i nie wszystkie z nich zależą od sprzedawcy energii. W skład wyliczenia wchodzą:
- koszt zakupu energii elektrycznej,
- koszt zakupu energii elektrycznej,
- koszt zakupu energii elektrycznej,
- opłata przesyłowa,
- podatek VAT,
- akcyza,
- koszty własne ponoszone przez dystrybutora,
- marża dystrybutora,
- podatki,
- opłaty lokalne.
Jak możemy przeczytać na oficjalnej stronie URE, prezes Rafał Gawin tłumaczył:
Wysokość opłaty odzwierciedla płatności dla dostawców mocy, które zostały zakontraktowane w wyniku przeprowadzonych aukcji rynku mocy. Środki pozyskane z tej opłaty przeznaczane są na budowę nowych, modernizację i utrzymanie istniejących jednostek wytwórczych, a także aktywizację zarządzania zużyciem energii i uelastycznienie popytu na nią.
Z czego wynika i jak liczona jest opłata mocowa?
To jest zupełnie inna kwestia. W 2024 roku dla gospodarstw domowych będzie ona zryczałtowana, zależna od rocznego zużycia energii elektrycznej. Zostały ustalone również kategorie, którym przypisano konkretne stawki. Można wyróżnić następujące przedziały rocznego zużycia energii:
- poniżej 500 kWh – opłata mocowa wyniesie 2,66 zł netto miesięcznie,
- od 500 do 1200 kWh – 6,39 zł netto,
- od 1200 do 2800 kWh – 10,64 zł netto,
- powyżej 2800 kWh – 14,90 zł netto.
Warto zaznaczyć, że podane stawki z roku na rok są coraz wyższe. Dla właścicieli fotowoltaiki istnieją pewne różnice w naliczaniu opłaty mocowej. Posiadanie instalacji pozwala bowiem na produkowanie własnego prądu, co wpływa na zmniejszenie korzystania z energii sieciowej. W rezultacie ostateczna kwota dla prosumentów może być niższa w porównaniu z tą obowiązująca tradycyjnych odbiorców.
Opłata mocowa a jej przyszłość
Wysokość opłaty, jak również jej zasady co roku są modyfikowane, a wprowadzane nowelizacje mogą wpłynąć na Twoje rachunki za prąd. Dlatego, jeśli zastanawiasz się nad inwestycją w odnawialne źródła energii, sprawdź, jak opłacalność fotowoltaiki może zmienić się w tym kontekście. Zarówno w przypadku gospodarstw domowych, jak i właścicieli instalacji fotowoltaicznych ostateczna kwota zależy od wielu czynników. Są to m.in. zmiany w kosztach rynku mocy, inwestycje w nowe źródła energii oraz polityka energetyczna. Dlatego zalecamy regularne śledzenie informacji branżowych i aktualizacji dotyczących opłat energetycznych. Wszystko z myślą o tym, aby można było skutecznie planować swój budżet związany ze zużyciem energii elektrycznej.
Jak zmniejszyć wysokość opłaty mocowej?
Już w momencie wprowadzenia opłaty mocowej wiele osób zaczęło szukać sposobu na zrezygnowanie z niej, ale czy w ogóle jest to możliwe? Wyjaśniamy. Ogólne założenia obowiązujące zaraz po przyjęciu ustawy nie przewidywały możliwości zmniejszenia lub zwolnienia z obowiązku uiszczania opłat. Czy od tej pory coś się zmieniło? Dowiedzieliśmy się jedynie, że między innymi dzięki instalacji fotowoltaicznej w skuteczny sposób jesteśmy w stanie obniżyć kwotę widniejącą na fakturze. Dlaczego? Prąd wyprodukowany przez własną farmę słoneczną zmniejsza ilość energii pobieranej z sieci – tym samym uszczupla ostateczną sumę.
Oprócz tego istnieją jeszcze inne sposoby, by obniżyć wysokość opłaty mocowej. To m.in.:
- optymalizacja zużycia energii – rozsądne korzystanie z prądu oraz urządzeń w godzinach o niższym zapotrzebowaniu,
- urządzenia energooszczędne – inwestycja w nie może skutkować zmniejszeniem ogólnego poboru energii,
- kontrolowane zużycie – regularny monitoring pozwala na obserwację i dostosowanie nawyków, a także ograniczenie konsumpcji w pewnych działaniach.
Można również zasięgnąć porady u specjalisty. Dzięki temu możliwa jest dokładna analiza sytuacji naszego gospodarstwa domowego. Profesjonalista będzie w stanie zasugerować spersonalizowane rozwiązania mające na celu redukcję kosztów związanych z opłatą mocową.
Inne sposoby, aby uniknąć wysokich opłat
Powyżej wymienione rozwiązania nie są jedynymi. Oprócz nich można rozważyć także udział w programie DSR, czyli Demand Side Response. To nic innego jak wyrażenie chęci i gotowości do chwilowego obniżenia lub przesunięcia zużycia energii poza godziny szczytu, w zamian za wynagrodzenie. Dla kogo jest przeznaczona ta inicjatywa?
W projekcie mogą wziąć udział przedsiębiorstwa mające możliwość zarządzania zużyciem energii. Uczestnicy zgłaszają wówczas poziom, który są w stanie zrealizować i jeżeli odpowiada on Operatorowi Sieci Przesyłowej, następuje redukcja poboru prądu. Przemyślana strategia zarządzania energią oraz inwestycje w technologie przyszłości mogą pomóc nam lepiej kontrolować nasze wydatki na energię. Jedną z opcji jest właśnie opłata mocowa. To istotny element, który wpływa na ostateczne koszty ponoszone przez odbiorców. Warto zatem być świadomym, w jaki sposób jest ona naliczana oraz jakie są jej potencjalne konsekwencje dla naszego budżetu domowego lub firmowego.
W obliczu rosnących cen energii fotowoltaika staje się coraz bardziej opłacalnym rozwiązaniem, pozwalającym na zmniejszenie rachunków za prąd i uniezależnienie się od wahań na rynku energetycznym. Inwestycja w instalację może przynieść wymierne korzyści finansowe oraz przyczynić się do ochrony środowiska. Warto zatem rozważyć jej założenie, a tym samym zabezpieczyć się przed przyszłymi podwyżkami cen.